Gotische kerk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een gotische kerk is een religieus gebouw in de gotische bouwstijl, gekenmerkt door onder meer spitsbogen, hoge ramen met glas-in-lood, kruisribgewelven, luchtbogen en steunberen, met een sterke nadruk op verticaliteit en lichtinval.
Omschrijving
De gotische bouwstijl ontstond rond 1140 in Frankrijk en verspreidde zich daarna over Europa. Belangrijke kenmerken van een gotische kerk zijn de toepassing van de spitsboog, die de druk beter verticaal afvoert en bijdraagt aan de verticale indruk van het gebouw. Ook kenmerkend zijn de hoge ramen, vaak gevuld met glas-in-lood, wat zorgt voor veel licht in het interieur en bijdraagt aan een spirituele sfeer. De constructie maakt gebruik van kruisribgewelven, waarbij de ribben de dragende elementen zijn en de gewelfvelden lichter kunnen worden opgevuld. Om de zijwaartse druk van de hoge gewelven op te vangen en de muren minder dragend te maken, worden luchtbogen en steunberen toegepast aan de buitenzijde van het gebouw. Deze technieken resulteerden in hogere, lichtere en ogenschijnlijk smallere gebouwen met een sterke verticale gerichtheid, wat gezien werd als een streven naar de hemel.
Kenmerken van de Gotische Bouwstijl
De gotische bouwstijl kenmerkt zich door diverse elementen die zowel esthetisch als constructief van belang waren. Naast de eerder genoemde spitsbogen, kruisribgewelven, luchtbogen en steunberen, zijn ook roosvensters, vaak met glas-in-lood, een prominent kenmerk, meestal te vinden boven het portaal of in de transepten. Gotische kerken zijn vaak gebouwd in de vorm van kruiskerken (basilieken). De wandopbouw in een gotische kerk omvat vaak een lichtbeuk met glas-in-loodramen, een triforium en arcaden op de begane grond. Decoratieve elementen zoals hogels, kruisbloemen en waterspuwers (gedrochten) komen eveneens veel voor. De gotiek kende verschillende perioden, waaronder vroeggotiek, hooggotiek (Rayonnante gotiek) en laatgotiek (Flamboyante gotiek), waarbij de stijl zich verder ontwikkelde en verfijnde.
Vergelijkbare termen
Romaanse kerk
Gebruikte bronnen: